ประวัติความเป็นมา วันตรุษจีน

ตรุษจีน หรือ วันขึ้นปีใหม่ของจีน เป็นวันหยุดเทศกาลที่สำคัญซึ่งตรงกับวันแรกของปีตามปฎิทินจีน ในประเทศจีนเทศกาลนี้ยังมีชื่อเรียกอีกอย่างหนึ่งว่า เทศกาลฤดูใบไม้ผลิ ตรุษจีนนี้จะเริ่มฉลองในคืนวันก่อนวันตรุษจีนซึ่งก็คือวันสุดท้ายของปีในปฏิทินจีนไปจนถึงวันที่สิบห้าของเดือนแรกของปี นับเป็นเทศกาลที่มีระยะเวลายาวนานที่สุดในปฏิทินจีน เนื่องจากปฏิทินจีนเป็นแบบสุริยจันทรคติ วันตรุษจีนจึงมักถูกเรียกว่า วันขึ้นปีใหม่จันทรคติ (Lunar New Year)

ต้นกำเนิดของเทศกาลนี้มีที่มาเมื่อหลายร้อยศตวรรษมาแล้ว และสิ่งที่เพิ่มความสำคัญให้แก่เทศกาลตรุษจีนก็มาจากตำนานและธรรมเนียนต่างๆ ซึ่งเป็นผลให้ในอดีตเทศกาลตรุษจีนจึงถือเป็นช่วงเวลาสำหรับการเคารพเทพยดาและบรรพบุรุษ การเฉลิมฉลองเทศกาลตรุษจีนไม่ได้มีเฉพาะแต่ในจีนแผ่นดินใหญ่เท่านั้น ในพื่นที่และประเทศที่มีคนจีนอาศัยอยู่เป็นจำนวนมากก็มีการฉลองที่ยิ่งใหญ่ไม่แพ้กัน ไม่ว่าจะเป็น ฮ่องกง มาเก๊า ไต้หวัน สิงคโปร์ ไทย อินโดเนเซีย มาเลเซีย มอริเซียส ฟิลิปปินส์ และในบริเวณพื้นที่ไชน่าทาวน์ในเมืองอื่นๆอีกหลายแห่ง คงไม่ต้องบอกว่างานนี้ถึงจะไม่ได้อยู่เมืองจีน แต่คนจีนเค้าก็ถือว่าเป็นวันหยุดหลักของเค้าเลยทีเดียว อาจเพราะเหตุนี้จึงทำให้ประเทศเพื่อนบ้านได้มีการรับเอาวัฒนธรรมการฉลองวันขึ้นปีใหม่จันทรคตินี้ไปด้วยเผื่อจะได้วันหยุดเพิ่มกับเค้าบ้าง (ฮา) เรามาช่วยกันฉลองตรุษจีนที่ไชน่าททาวน์บริสเบนให้มันยิ่งใหญ่กันเถอะ

ตรุษจีนบริสเบน
ที่มารูป: brisbane.qld.gov.au

สำหรับตรุษจีนปี 2557 นี้ ตรงกับวันที่ 31 มกราคม ใครที่จะเดินทางไปต่างประเทศในช่วงนี้ควรเชคว่าประเทศที่เราจะไปนั้นเขามีวันหยุดราชการตรุษจีนหรือไม่ แนะนำให้จองตั๋งเครื่องบิน ที่พัก และคาดการณ์เผื่อล่วงหน้าเดี๋ยวจะได้นอนวัดกันคร้าา ข้างล่างนี้เป็นประเทศหลักๆที่เค้าหยุดกันในปินี้

• จีน 31 มกราคม - 2 กุมภาพันธ์ แต่ผู้คนส่วนใหญ่จะหยุดถึงวันที่ 6 กุมภาพันธ์
• ฮ่องกง 31 มกราคม- 3 กุมภาพันธ์
• มาเก๊า 31 มกราคม- 2 กุมภาพันธ์
• ไต้หวัน เวียดนาม 30 มกราคม- 2 กุมภาพันธ์
• มาเลเซีย บรูไน สิงคโปร์ 31 มกราคม- 1 กุมภาพันธ์
• อินโดเนเซีย ฟิลิปปินส์ 31 มกราคม

ในประเทศจีน ผู้คนต่างถิ่นฐานก็มีประเพณีการฉลองตรุษจีนแตกต่างกันออกไปมากมายหลายแบบ แต่โดยทั่วไปแล้ว ในคืนก่อนวันตรุษจีนครอบครัวจะมารวมตัวกันเพื่อทานอาหารเย็น ก็คงจะคล้ายๆเทศกาลคริสมาสตร์ของชาวตะวันตก นอกเหนือจากนี้ชาวจีนยังนิยมทำความสะอาดบ้านเพื่อปัดเป่าสิ่งชั่วร้ายออกไปและต้อนรับสิ่งดีๆเข้ามา เมื่อบ้านสะอาดดีแล้วก็ต่อด้วยการตกแต่งประดับประดาประตูหน้าต่างด้วยกระดาษและบทกลอนจีนสีแดง ใครที่อยู่บริสเบนที่เพิ่งจัดคริสมาสตร์ไปก็อาจจะนำของตกแต่งสีแดงจากวันคริสมาสต์มารีไซเคิลงานนี้ได้ โดยการตกแต่งนี้เค้าจะเน้นตีม ความโชคดี ความสุข ความมั่งคั่ง และอายุยืน อีกสองอย่างที่ขาดไม่ได้กับเทศกาลตรุษจีนก็คงหนีไม่พ้นประทัดและซองอั่งเปาเป็นแน่

อย่างที่กล่าวไปแล้วข้างต้นว่าเทศกาลตรุษจีนเขาฉลองยาวกันสิบห้าวันเลยทีเดียว เรามาดูกันว่าแต่ละวันเขาทำอะไรกันบ้าง

ช่วงวันก่อนจะถึงตรุษจีน

ก่อนวันตรุษจีนแปดวันเป็นประเพณีทานโจ๊ก làbāzhōu (臘八粥) จุดประสงค์เพื่อระถึงเทศกาลโบราณชื่อ Là ซึ่งเป็นเทศกาลที่เกิดขึ้นหลังจากวันที่มีกลางคืนยาวกว่ากลางวันในช่วงฤดูหนาว

คืนก่อนตรุษจีน ทำความสะอาดบ้านเพื่อปัดเป่าสิ่งชั่วร้าย ซื้อเสื้อผ้าใหม่ ถ้าจะตัดผมต้องรีบตัดก่อนตรุษจีน ทางด้านธุรกิจก็จะต้องชำระหนี้สินให้หมด ผู้คนยังนิยมส่งของขวัญให้แก้คู่ธุรกิจการค้าและญาติๆ และงานที่ยิ่งใหญ่ที่สุดของวันนี้ก็คือการกินเลี้ยงรวมญาติ อาหารก็จะเน้นไปทาง ปลา เกี๊ยว ขนมเข่ง ซึ่งภาษาจีนเรียกว่า 年糕, niángāo มีความหมายตรงตัวว่าเค้กปีใหม่ โอ้ ไม่รู้มาก่อนเลยว่ามันคืออะไร นึกว่าขนมที่เขาขายเป็นเข่งๆสะอีก หลังอาหารมื้อเย็น บางครอบครัวก็จะไปไหว้ขอพรที่วัด แต่ครอบครัวสมัยใหม่นิยมจัดงานเลี้ยงเคาท์ดาวน์มากกว่า ในสมัยก่อนมีการจุดประทัดในคืนนี้ด้วยเพื่อเป็นการไล่ความไม่ดีต่างๆออกไปและจะไม่เปิดประตูบ้านจนกว่าจะถึงตรุษจีนเพื่อรับสิ่งดีๆใหม่ๆเข้ามา ใครคิดจะกลับดึกวันนี้ระวังมีสิ่งดีๆเข้ามาในชีวิตแฟนของเราเพิ่มอีกคนนะคะ (ฮา)

วันที่หนึ่ง

เริ่มด้วยดอกไม้ไฟ ว้าวๆ ประทัดและเสียงดังต่างๆมากมายเพื่อไล่สิ่งไม่ดีออกไป ซึ่งเค้าก็จะจุดกันตอนเที่ยงคืน (ต้องแหงอยู่แล้ว จุดตอนเช้าจาเห็นดอกไม้ไฟไหมล่ะนี่) แต่สิ่งสำคัญกว่าในวันนี้คือการไปไหว้เคารพญาติผู้ใหญ่ของเรา ปู่ ย่า ตา ยาย อากง อาม่า (จริงๆไปเอาอั่งเปา) อั่งเปาก็จะถูกแจกวันนี้ด้วย โดยคู่สามีภรรยาแจกให้แก่เด็กๆและวัยรุ่น หัวหน้าแก่พนักงาน

วันที่สอง

เป็นวันที่สะใภ้จะไปพบพ่อแม่ญาติผู้ใหญ่และเพื่อนของฝั่งตัวเอง

วันที่สาม

วันอยู่บ้าน ไม่รับแขก และไม่ออกไปเจอใคร วันนี้ควรออกไปวัดไหว้ไฉซิ้งเอี้ยเทพเจ้าแห่งโชคลาภและรับคำทำนายโชคชะตาชีวิตของปีนี้

วันที่สี่

ในบางพื้นที่วันนี้เป็นวันเริ่มต้นการทำงานวันแรกของปีจีน

วันที่ห้า

คนจีนทางตอนเหนือมีประเพณีทานเกี็ยวในวันนี้ ชาวจีนแผ่นดินใหญ่มีการจุดประทัดเรียกร้องความสนใจจากกวนอูเพื่อให้ท่านปกปักรักษาและนำสิ่งดีๆมาให้ในปีใหม่

วันที่หก

ในไต้หวันวันนี้เป็นวันเปิดทำการธุรกิจ

วันที่เจ็ด

วันนี้ในอดีตถือว่าเป็นวันที่ทุกคนมีอายุเพิ่มขึ้นอีกหนึ่งปี ชาวจีนแถบเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ เช่น มาเลเซีย สิงคโปร์ จะทาน yusheng เพื่อเป็นสิริมงคล และสำหรับชาวพุทธก็จะมีการงดเว้นเนื้อ

วันที่แปด

ทานมื้อเย็นร่วมกับครอบครัวเพื่อเป็นการฉลองวันก่อนวันเกิดของเง็กเซียนฮ่องเต้ผู้คุมสวรรค์ ผู้คนกลับทำงานตามปกติ ร้านค้าต่างๆมีการกินเลี้ยงกับพนักงานเพื่อเป็นการขอบคุณหนึ่งปีที่ผ่านมา

วันที่เก้า

ผู้คนจะไหว้เง็กเซียนฮ่องเต้เนื่องในวันเกิดของท่าน

วันที่สิบ

ฉลองวันเกิดเง็กเซียนฮ่องเต้

วันที่สิบสาม

เป็นวันกินเจเพื่อล้างท้องหลังจากที่ทานมาเต็มที่กว่าสองอาทิตย์ องค์กรและธุรกิจต่างๆจะไหว้กวนอูในวันนี้เพื่อให้ทำการค้าสำเร็จลุล่วง

วันที่สิบห้า

วันสุดท้ายของตรุษจีนหรือเป็นที่รู้จักอีกชื่อหนึ่งคือเทศกาลโคมลอย มีการกิน tangyuan 湯圓 ซึ่งเป็นขนมหวานชนิดหนึ่งทำจากข้าวเหนียวในน้ำซุป

คำอวยพรวันตรุษจีน

• ว่านซื่อหยูอี้ (万事如意) คำแปล : สมความปรารถนา
• กงสี่ฟาไฉ (恭喜发财) คำแปล : ขอให้ร่ำรวย
• จี๋เสียงหยูอี้ (吉祥如意) คำแปล : สมปรารถนา
• เห่ายวิ่นเหนียนเหนียน (好运年年) คำแปล : โชคดีตลอดไป
• อี้ฝันฟงซุ่น (一帆风顺) คำแปล : ทุกอย่างราบรื่น
• ไฉเหยียนกว่างจิ้น (财源广进) คำแปล : เงินทองไหลมา
• เจาไฉ่จิ้นเป่า (招财进宝) คำแปล : เงินทองไหลมา
• เหนียนเหนียนโหย่วหยวี๋ (年年有余) คำแปล : เหลือกินเหลือใช้
• ซื่อซื่อซุ่นลี่ (事事顺利) คำแปล : ทุกเรื่องราบรื่น
• จินยวี้หม่านถัง (金玉满堂) คำแปล : ร่ำรวยเงินทอง
• อิ้เปิ่นว่านลี่ (一本万利) คำแปล : กำไรมากมาย
• ต้าจี๋ต้าลี่ (大吉大利) คำแปล : ค้าขายได้กำไร
• เหนียนเหนียนฟาไฉ (年年发财) คำแปล : ร่ำรายตลอดไป
• หลงหม่าจินเสิน (龙马精神) คำแปล : สุขภาพแข็งแรง

เป็นไงกันบ้างคะกับเกร็ดความรู้เล็กๆเรื่องปีใหม่จีน ขอให้ปีใหม่จีนปีนี้ทุกท่านร่ำรวยเงินทอง สุขภาพแข็งแรง มีความสุขกันทุกคนนะคะ "新正如意 新年發財 ซิงเจี่ยยู้อี่ ซิงนี้หวกไช้"

สำหรับกิจกรรมที่น่าสนใจในช่วงตรุษจีนปี 2557 นี้ ซึ่งมีจัดขึ้นมากมายทั่วบริสเบนและควีนสแลนด์ หากเพื่อนๆสนใจลองเข้าไปดูกันได้นะค่ะที่ลิงค์นี้.. "กิจกรรมต่างๆในวันตรุษจีน บริสเบน 2014"

ที่มา:

http://en.wikipedia.org/wiki/Chinese_New_Year
http://th.wikipedia.org/wiki/ตรุษจีน