ออสเตรเลียตะวันออกเสี่ยงไฟดับ วิกฤติพลังงาน ค่าไฟค่าแก๊สสูงขึ้น

ได้มีการประกาศเตือนประชาชนใน 5 รัฐถึงความเป็นไปได้ที่ไฟฟ้าจะถูกตัดตั้งแต่เวลา 4.30pm (AEST) เมื่อวันอังคารที่ผ่านมา โดยรัฐควีนส์แลนด์ (Qld) ถูกคาดการณ์ว่าอาจโดนตัดไฟช่วง 4.30pm ถึงเที่ยงคืน, รัฐนิวเซาท์เวลส์ (NSW) ระหว่างเวลา 5pm ถึงเที่ยงคืน, รัฐแทสมาเนีย (Tas) รัฐเซาท์ออสเตรเลีย (SA) และรัฐวิกตอเรีย (Vic) ระหว่างเวลา 6.30pm - 7.30pm

ไฟฟ้าถูกตัดในชานเมืองซิดนีย์หลายแห่งเมื่อคืนวันจันทร์ เป็นผลมาจากการที่ Australian Energy Market Operator (AEMO) ได้ตั้งเพดานราคาขายส่งพลังงานเมื่อคืนวันอาทิตย์ ทำให้โรงงานผลิตไฟฟ้าจากถ่านหินและแก๊สหยุดการผลิต

การตั้งเพดานราคาครั้งนี้เกิดจากราคาขายส่งไฟฟ้าที่เพิ่มขึ้นอย่างรวดเร็วเกินไปใน Qld, NSW, Vic และ SA ส่งผลให้เกิดการผลิตไฟฟ้าน้อยลงเนื่องจากต้นทุนการผลิตสูงขึ้น

อดีตผู้บริหารของ Origin กล่าวว่า วิกฤติครั้งนี้มีต้นกำเนิดมาตั้งแต่เมื่อ 10 ปีที่แล้ว จากการไม่ยอมรับการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศ และความล้มเหลวของนโยบายโดยรัฐบาลกลางยุคก่อน โดยการพึ่งพาโรงไฟฟ้าถ่านหินที่มีราคาแพงและเก่าที่ควรจะเกษียณได้แล้ว

สาเหตุที่ทำให้ราคาไฟฟ้าสูงขึ้น

ค่าไฟมีราคาสูงขึ้นตั้งแต่เดือนกันยายน 2021 พอเศรษฐกิจเริ่มฟื้นตัวหลังจากข้อจำกัดเรื่องโควิดลดลง ธุรกิจต่าง ๆ ที่เริ่มกลับมาเปิด พนักงานที่กลับเข้าไปในออฟฟิศ ทำให้อุปสงค์พลังงานสูงขึ้น แต่เมื่ออุปทานมีน้อยลง ราคาก็จะสูงขึ้น หลังจากนั้น การที่รัสเซียบุกยูเครนเป็นการถีบให้ราคาสูงขึ้นไปอีก เพราะรัสเซียเป็นหนึ่งในประเทศที่ส่งออกพลังงานมากที่สุดในโลก พอเกิดการบุกรุกจึงมีมาตรการคว่ำบาตรน้ำมันและแก๊สของรัสเซีย โดยเฉพาะทางยุโรป แต่ประเทศอื่น ๆ ก็ต้องเริ่มตะเกียกตะกายค้นหาแหล่งพลังงานจากที่อื่น และนั่นเป็นเหตุผลหลักที่ทำให้ราคาพลังงานเริ่มพุ่งสูงขึ้น

ในขณะเดียวกัน แหล่งผลิตไฟฟ้าที่ใหญ่ที่สุดของออสเตรเลียยังคงใช้ถ่านหิน แต่มันมีอายุหลายปี หลายแห่งได้ถูกสั่งให้ปิดตัวลง เพราะไม่ค่อยได้บำรุงรักษาและมีส่วนที่พังมาก ในช่วงไม่กี่สัปดาห์ที่ผ่านมา หนึ่งในสามของโรงไฟฟ้าถ่านหินได้หยุดผลิตซึ่งทำให้ราคาไฟฟ้าเริ่มสูงขึ้นไปอีก นอกจากนี้อุปทานถ่านหินยังได้รับผลกระทบจากน้ำท่วมใน NSW และ Qld เนื่องจากเหมืองถ่านหินถูกน้ำท่วมและเส้นทางการขนส่งที่จำกัด เมื่อโรงงานถ่านหินผลิตไฟฟ้าไม่พอ จึงทำให้โรงงานผลิตไฟฟ้าจากแก๊สต้องผลิตมากขึ้น

ต่อจากนั้นฤดูหนาวก็มาถึง โดยเฉพาะปีนี้อากาศเย็นเร็ว ตามปกติฤดูหนาวเป็นช่วงที่มีการใช้พลังงานเยอะที่สุดในออสเตรลียอยู่แล้ว อย่างในรัฐ Vic ที่ใช้แก๊สทำความร้อน จึงทำให้โรงงานผลิตไฟฟ้าต้องทำงานอย่างหนักที่สุดช่วงนี้

สรุปแล้ว สาเหตุหลัก ๆ ของราคาไฟฟ้าที่สูงขึ้นในออสเตรเลียคือ 1) ราคาพลังงานที่สูงขึ้น 2) การบุกรุกโดยรัสเซีย 3) ถ่านหินขาดตลาด และ 4) สภาพอากาศ

นักวิเคราะห์ตลาดพลังงานคาดว่าสถานการณ์ไฟฟ้าทางชายฝั่งตะวันออกจะเริ่มดีขึ้นเมื่อเข้าสู่ฤดูใบไม้ผลิ ในอีก 8 สัปดาห์ข้างหน้า

สาเหตุที่ทำให้ราคาแก๊สสูงขึ้น

ราคาค่าแก๊สสูงขึ้นทั่วทั้งออสเตรเลีย แต่มันไม่ได้เกิดจากการมีแก๊สไม่พอ แต่เป็นเพราะวิกฤติการส่งออก ออสเตรเลียมีแก๊สเยอะมาก เป็นหนึ่งในสามอันดับผู้ส่งออกแก๊สธรรมชาติเหลวในโลก อีกสองประเทศ คือ กาตาร์และสหรัฐอเมริกา

สงครามระหว่างรัสเซียและยูเครนทำให้เกิดการคว่ำบาตร ซึ่งรัสเซียเป็นผู้ส่งออกรายใหญ่ทั้งแก๊สและน้ำมัน

ยิ่งกว่านั้น รัฐบาลกลางออสเตรเลียชุดก่อน ๆ ได้ปฏิเสธแนวคิดที่จะสำรองแก๊สบางส่วนไว้ให้คนในประเทศได้ใช้ และให้สิทธิ์บริษัทแก๊สในรัฐทางตะวันออกของออสเตรเลียส่งออกแก๊สโดยไม่จำกัด ปล่อยให้ราคาแก๊สภายในประเทศขึ้นอยู่กับความผันผวนของตลาดโลก เกือบ 80% ของแก๊สในออสเตรเลียมีไว้สำหรับส่งออก การคว่ำบาตรรัสเซียทำให้ผู้ส่งออกแก๊สในออสเตรเลียหลายรายขายแก๊สในราคามากกว่าปกติได้ 4 เท่าหรือมากกว่า

ในขณะนี้ ออสเตรเลียมีแก๊สไม่พอใช้ โดยเฉพาะในรัฐ Vic จากประวัติแก๊สในรัฐ Vic ที่มีอยู่ล้นเหลือและราคาถูก ทำให้ชาววิกตอเรียในครัวเรือนและบริษัทต่างพึ่งพาแก๊สมากกว่ารัฐอื่น และแทบไม่มีการเปลี่ยนสู่การไปใช้พลังงานไฟฟ้า

ที่มา:

 https://7news.com.au/technology/power-outage/australias-east-coast-is-in-the-midst-of-an-energy-crisis-this-is-how-we-got-here--c-7155683
 https://www.theguardian.com/australia-news/2022/jun/15/australias-energy-crisis-explained-from-price-caps-to-the-suspension-of-electricity-trading
 https://www.climatecouncil.org.au/resources/explained-gas-electricity-prices-going-up/
 https://theconversation.com/4-reasons-our-gas-and-electricity-prices-are-suddenly-sky-high-184303