จากคราวก่อน ที่เราได้เล่าที่มาที่ไปของ วัฒนธรรมกาแฟอันแข็งแกร่งในประเทศออสเตรเลีย กันไปแล้ว คราวนี้ถึงคิวของหวานอาหารคาวกันบ้าง หากถามว่า เมนูอาหารสัญชาติออสเตรเลียมีอะไรบ้าง?... เพื่อน ๆ คงนึกภาพ “พายเนื้อ” , Vegemite” หรือจะเป็นของหวาน อย่าง “ขนม Lamington” วันนี้เราจะมาเล่าให้ฟัง ถึงภาพรวมวัฒนธรรมอาหารในประเทศนี้ รวมถึงเรื่องราวที่น่าสนใจของอาหารประจำชาติ (หรือเปล่า?) เหล่านี้กันให้มากยิ่งขึ้น เชื่อสิว่าอ่านจบแล้วเราจะมองสินค้าในซุปเปอร์มาเก็ตเปลี่ยนไปเลยทีเดียว
...เมนูอาหารวันนี้ที่ออสเตรเลีย...
ก่อนจะเจาะลึกลงไปในแต่ละเมนู มาเริ่มต้นทำความเข้าใจกับวัฒนธรรมการทานอาหารในประเทศออสเตรเลียกันดีกว่า วงการอาหารออสเตรเลียปัจจุบัน เรียกได้เป็นการผสมผสานของวัฒนธรรมหลากหลายสัญชาติ เนื่องจากการเข้ามาของชาวต่างชาติมาตั้งแต่โบราณ ทั้งฝั่งอังกฤษ, ยุโรป, เอเชีย และตะวันออกกลาง โดยได้ค้นพบว่าอาหารต่างชาติที่เข้ามาออสเตรเลียเป็นสัญชาติแรก นั่นคือสหราชอาณาจักร ตั้งแต่ยุคล่าอาณานิคมในช่วง 1788-1900 และจุดเปลี่ยนของรสชาติอาหาร ก็เกิดขึ้นต่อมาจากชาวจีนที่อพยพเข้ามาในยุคตื่นทอง และถูกดัดแปลงอีกครั้งในช่วงหลังสงครามโลกครั้งที่สอง เป็นช่วงที่ต้อนรับผู้ลี้ภัยชาวตะวันออกกลางเข้ามา จนมาถึงทุกวันนี้ ที่สามารถพบเห็นร้านอาหารหลากสัญชาติ หลายรูปแบบกระจายอยู่ทั่วเมือง ตั้งแต่รูปแบบ Fast Food จนไปถึงร้านอาหารสไตล์ Modern Australian Cuisine ถึงกับมีชื่อเรียกว่า “Mod Oz” แม้ว่าภาพรวมแล้ว เมนูอาหารที่นี่เกิดขึ้นจากการผสมผสมทางวัฒนธรรมภายนอกประเทศ แต่จุดแข็งอย่างหนึ่งของอาหารออสเตรเลียที่สุดแสนเฉพาะทาง คือการคัดเลือกวัตถุดิบ Organic จะเห็นได้ถึงความสดใหม่และคุณภาพของวัตถุดิบภายในประเทศที่เป็นที่ยอมรับทั้งในประเทศ จนส่งออกได้ทั่วโลก
หน้าตาเมนูอาหารสไตล์ Mod Oz
ที่มารูปภาพ : wikipedia.org
หากต้องไล่เรียงวัตถุดิบยอดนิยมในแต่ละหมวดหมู่ ประเภทเนื้อสัตว์สุดยอดนิยม หลายคนคงตอบเป็นเสียงเดียวกันว่า เนื้อไก่ เพราะนี่คือวัตถุดิบที่หาได้ง่ายและราคาถูก (เมื่อเทียบกับเนื้อประเภทอื่น) เฉลี่ยแล้วชาวออสซี่หนึ่งคน ทานเนื้อไก่มากถึง 47 กิโลกรัมในแต่ละปี รองลงมาคงหนีไม่พ้น เนื้อวัว (เสียใจด้วยสำหรับใครที่ไม่ทานเนื้อ เพราะเนื้อออสเตรเลียอร่อยมากกกก) นับเป็นวัตถุดิบขึ้นชื่อในต่างประเทศเลยทีเดียว แต่ถ้าใครไม่เคยทำอาหารเมนูเนื้อมาก่อน บอกเลยว่า “อย่าหาทำ” ไปทานร้านดีกว่า จะได้ไม่ผิดหวัง (เหมือนเรา) เนื้ออีกประเภทที่คงมีแต่คนในประเทศนี้ (กล้า) กิน ...เดากันถูก ๆ แน่ เนื้อจิงโจ้ นั่นเอง อย่าคิดว่าเค้าแอบไปลักลอบมาทานนะ แม้ว่าจะเห็นแค่ในสวนสัตว์ แต่จิงโจ้ไม่ได้เป็นสัตว์ที่ใกล้จะสูญพันธุ์ขนาดนั้น อีกทั้งยังมีการทาน เนื้อจระเข้ และ เนื้ออีมู อีกด้วย... ส่วนตัวยังไม่เคยทานหรอก เลยไม่รู้เหมือนกันว่ารสชาติเป็นยังงัยนะ
หน้าตาขนมปัง Damper
ที่มารูปภาพ : bestrecipes.com.au
ต่อมากับอีกหมวดหมู่ที่สำคัญไม่แพ้กัน นั่นคือประเภทขนมปังหรือเบเกอรี่ ชาวออสซี่ในอดีตได้รังสรรค์เมนูเหล่านี้ขึ้นมาโดยเฉพาะ อาทิ “Damper” หรือ Soda Bread คือขนมปังก้อนกลมแน่นสัญชาติออสซี่แท้ ที่มีจุดเริ่มต้นจากเหล่าชนชั้นแรงงานชาวออสเตรเลียในศตวรรษที่ 19 ในยุคที่ต้องเดินทางระยะไกล เจ้าขนมปังชนิดนี้สามารถอบได้ด้วยเตาถ่านหรือจากการก่อกองไฟ เป็นเมนูที่ทำได้ง่ายและให้พลังงานสูง ถูกใจชาวแรงงานในยุคนั้นจนถึงวันนี้
ขนม Lamington สุดหวานนุ่ม
ที่มารูปภาพ : whiteonricecouple.com
หรือหากพูดขนมสัญญาติออสซี่สุดคลาสสิกอันต่อมา ทุกคนคงคุ้นชื่อ “Lamington" ขนมเค้กรสช็อกโกแลตคลุกมะพร้าวสอดไส้แยมแสนอร่อย พบได้ในโซนของหวานในซุปเปอร์มาเก็ตทุกที่ หรือกระทั่ง “ANZAC Biscuit” คุกกี้ที่ชาวออสซี่เคลมว่าในอดีต ทำขึ้นเพื่อมอบให้กับเหล่าทหารที่อยู่ในสมรภูมิรบให้ได้คิดถึงรสชาติที่คุ้นเคย แต่ก็มีข้อโต้แย้งว่าจริง ๆ แล้วทำขึ้นเพื่อระดมทุนให้กับองค์กรที่ช่วยเหลือทหารในสงครามซะมากกว่า ไม่ว่าอย่างไรก็ตาม เจ้าคุกกี้นี้ได้ถูกจำหน่ายอย่างแพร่หลาย โดยเฉพาะจำหน่ายเพื่อการกุศลในช่วงวัน ANZAC ที่จัดขึ้นในทุก ๆ วันที่ 25 เมษายน นั่นเอง ความหลากหลายของอาหารในประเทศออสเตรเลียยังไม่หมดเพียงแค่นี้ เวลาเพื่อน ๆ เดินเข้าไปในซุปเปอร์มาร์เก็ต คงพบเห็นสินค้าบางอย่างที่ตั้งอย่างโดดเด่นและมีขายเฉพาะแค่ที่นี่ เราจะมาพูดถึงเจ้า Vegemite และ Meat Pie กัน
...อยู่อย่าง Aussie ที่นี่เค้าทานอะไร?...
ที่มารูปภาพ : stuff.co.nz
“Vegemite” แยมผักกระปุกสีเหลือง คือวัตถุดิบที่มีติดบ้านชาวออสซี่แทบทุกหลัง ถ้าบ้านเราคงเปรียบหมือนซีอิ๊วขาว เมื่อเปิดกระปุกในครั้งแรก ใครหลาย ๆ คนอาจจะร้องยี้ได้ เพราะกลิ่นมันช่างรุนแรง และละม้ายคล้ายซุปไก่สกัดที่เราเคยทานกันตอนเด็ก ๆ คนทั่วไปนิยมนำมาทาบนแผ่นขนมปังปิ้งเป็นมื้อเช้า แต่รู้มั้ยว่า Vegemite เอง มีคุณประโยชน์และสามารถรังสรรค์เป็นเมนูอื่น ๆ ได้มากกว่าที่คิดเลยทีเดียว
Avocado And Vegemite On Toast
ที่มารูปภาพ : woolworths.com.au
Vegemite ถือกำเนิดขึ้นในช่วงปี 1922 เจ้าแยมนี้ผลิตจากการสกัดจากยีสต์ที่เหลือจากการผลิตเบียร์ ผสมกับเกลือ, สารสกัดจากผัก รวมไปถึงวิตามินและแร่ธาตุต่าง ๆ โดยเฉพาะวิตามิน B รวมที่สูง ช่วยเสริมสร้างร่างกายและภูมิคุ้มกันที่ดี นอกจากจะทาบนขนมปังปิ้งโปะด้วยอโวคาโด (Avocado And Vegemite On Toast) แล้ว บางบ้านยังนำ Vegemite ไปเป็นวัตถุดิบในการทำเมนูอาหารคาวจำพวกซุป ซึ่งให้รสชาติอูมามิเสมือนใส่ซุปก้อนในบ้านเรา หรือจะเป็นในรูปแบบไอติมแท่ง อย่างเมนู “Vegemite Icy Poles” และโดยเฉพาะอย่างยิ่งส่วนผสมหลักของพายเนื้อที่เรากำลังจะพูดถึงต่อมา
ที่มารูปภาพ : taste.com.au
หากพูดถึงเมนูพาย ชาวไทยส่วนใหญ่มักจะคุ้นเคยกับรูปแบบของ Snack Box หรือของว่างทานเล่น ซะมากกว่า อีกทั้งไส้หรือรสชาติที่นิยมทานกันมักจะเป็น “พายไก่”, “พายหมูแดง” หรือ “พายสัปปะรด” ซึ่งเป็นรสชาติไม่ค่อยนิยมในออสเตรเลีย (ซะงั้น) เมื่อเทียบกับพายเนื้อหรือ Meat Pie แล้วอะไรที่ทำให้พายเนื้อธรรมดา ๆ กลายเป็นเมนูยอดนิยมระดับประเทศได้?
จุดเริ่มต้นของพายเนื้อเกิดขึ้นจากร้านเบเกอรี่แห่งหนึ่งในรัฐ Victoria ช่วงปี 1947 จากธุรกิจเล็ก ๆ นี้เอง ก็เริ่มเติบโตจนเกิดเป็นแบรนด์ "Four'n Twenty” ประกอบกับการเป็นพันธมิตรร่วมกับวงการฟุตบอลออสเตรเลียอย่างต่อเนื่อง ก็ยิ่งทำให้แบรนด์เป็นที่รู้จักยิ่งขึ้น จนกลายเป็นเมนูข้างสนามสำหรับแฟนบอล ที่ต้องทานคู่กันระหว่างชม Footie นั่นเอง ด้วยวัฒนธรรมกีฬาที่เฟื่องฟูในยุคนั้น จากพายเนื้อซึ่งเป็นเพียงอาหารท้องถิ่น ก็เริ่มขยายข้ามซีกโลก จนกลายมาเป็นเมนู Fast Food ในประเทศสหรัฐอเมริกาในช่วงปี 1994 แม้ว่าทุกวันนี้เมนูพายเนื้อกลายเป็นสินค้าขึ้นชื่อของประเทศออสเตรเลีย แต่ความนิยมของชาวเมืองกลับตรงกันข้ามกันอย่างสิ้นเชิง จากข้อมูลสถิติในปี 2003 พบว่าชาวออสซี่ทานพายเนื้อแค่ปีละ 12 ชิ้นเท่านั้นเอง เนื่องด้วยความจำเจของรสชาติที่คงที่เกือบจะร้อยปี ไม่ได้มีการพัฒนาหรือสร้างความแปลกใหม่ให้กับผู้บริโภค อีกทั้งเทรนด์อาหารเพื่อสุขภาพ เป็นหัวใจหลักของยุคที่หลายแบรนด์ต่างหันมาให้ความสำคัญกันมากยิ้งขึ้น แม้ว่าพายเนื้อจะมีรสชาติที่อร่อยอิ่ม อยู่ท้อง แต่ผู้บริโภคต้องแลกมาซึ่งความอ้วนที่ได้จากแป้งและไขมันที่ค่อนข้างสูง
ที่มารูปภาพ : earthtrekkers.com
...ลิ้มรสชาติอาหารบ้านเรา ที่บริสเบน...
ที่มารูปภาพ : theweekendedition.com.au
หลังจากผจญภัยกับเรื่องราวอาหารของประเทศแล้ว หันกลับมาดูวงการอาหารในเมืองบริสเบนของเรากันบ้าง กับเมนูอาหารสไตล์บริสเบน แน่นอนว่าวัฒนธรรมอาการที่นี่ เกิดจากการดัดแปลงมาจากเมนูกระแสหลัก คือการผสมปนเปกันทั้งสไตล์ตะวันตกและตะวันออก รูปแบบการทานอาหารที่เราพบเจอกัน มักจะสบาย ๆ ไม่ค่อยเป็นทางการ และเน้นการทานบริเวณพื้นที่ Outdoor เสียมากกว่า อาทิเช่น ร้าน Rooftop, Street Food และ Food Truck ตาม Local Market รอบตัวเมือง นอกจากความหลากหลายของรูปแบบร้านแล้ว ความหลากหลายของสัญชาติอาหารก็เช่นกัน ไปไหนมาไหนเราก็สามารถทานอาหารสัญชาติเอเชีย ยุโรป หรือจะแอฟริกัน ได้อย่างง่ายดายในแต่ละย่าน อาทิเช่น Sunnybank คือแหล่งอาหารจีน, เกาหลี, ญี่ปุ่น และ เวียดนาม หากจะทานอาหารฝั่งยุโรปอย่าง กรีซหรืออิตาเลี่ยน ลองไปเดินเล่นแถว West End, Teneriffe หรือจะย่าน New Farm ที่ถูกขนานนามว่าเป็น “Little Italy” เลยทีเดียว
หน้าตาเจ้า Moreton Bay bug
ที่มารูปภาพ : utas.edu.au
เพื่อน ๆ รู้จัก “Moreton Bay bug” กันหรือเปล่า? รู้หรือไม่ว่าเจ้าล็อปสเตอร์หัวแบนตัวนี้ มันคือวัตถุดิบประจำถิ่นของบริสเบนเลยเชียวนะ เมนูที่ถูกนิยมนำไปปรุงกันได้แก่ Moreton Bay Bug with Prawns and Chips ที่เสิร์ฟเป็นจานใหญ่ อิ่มท้อง ส่วนเมนูอื่น ๆ ที่หาทานได้ในเมืองนี้ มีตั้งแต่ Potato Gnocchi , Banana bread หรือ Cronuts (ลูกผสมระหว่าง Crossaint และ Donuts) ด้วยเหมือนกัน
Cronuts แสนน่าทาน
ที่มารูปภาพ : wikipedia.org
ที่มารูปภาพ : facesofbne.com.au
ความหลากหลายของอาหารยังไม่ได้หมดเพียงเท่านี้ ในแต่ละปี ที่บริสเบนเองก็มีเทศกาลอาหารให้ชาวเมืองได้ออกไปลิ้มรสชาติความอร่อยที่พร้อมเสิร์ฟถึงหน้าบ้าน อาทิเทศกาลยอดฮิตประจำปีอย่าง "Ekka" ที่จัดขึ้นที่ Bowen Hill โดยมีเมนู Signature ที่ต้องถ่ายรูปคู่อย่าง “Stawberry Sundae”
ที่มารูปภาพ : oktoberfestbrisbane.com.au
อีกหนึ่งเทศกาลอาหารที่มีชื่อเสียงไม่แพ้กันอย่าง "Oktoberfest Brisbane” ที่มีต้นกำเนิดจากประเทศเยอรมัน เทศกาลที่เฉลิมฉลองวัฒนธรรมดั้งเดิมชาวเยอรมัน (แต่ชาติอื่นก็เข้าไปร่วมจอยได้) นอกจากจะมีกิจกรรมต่าง ๆ และดนตรีสร้างความสนุกภายในงานแล้ว อาหารที่จำหน่ายก็น่าสนใจไม่แพ้กัน อาทิเช่นเครื่องดื่มยอดฮิตประจำประเทศอย่างเบียร์, ขาหมู, ไส้กรอก ฯลฯ
ที่มารูปภาพ : goodfoodmonth.com
สำหรับใครที่คิดถึงอาหารเอเชียและเมนูเส้นต่าง ๆ เทศกาลนี้ก็ไม่น้อยหน้าเช่นกับ กับ “Brisbane Night Noodle Markets” ที่จัดขึ้นบริเวณ South Bank ใกล้ตัวเมือง ภายในงานที่จัดเต็มไปกับเมนูอาหารเส้นทั้งสไตล์จีน, เวียดนาม และไทย รวมไปถึงอาหารสไตล์ปิ้งย่างหรือติ่มซำ อีกทั้งแบรนด์ไอศกรีมยอดฮิต Gelato Messina ก็มีไอศกรีมรสชาติสไตล์ญี่ปุ่น อย่าง Black-Sesame Gelato, Strawberry and Cherry Blossom Cheesecakes หรือแม้กระทั่งรส Katsu Sandwiches ก็มีให้ลิ้มลองเช่นกัน
และยังคงมีเทศกาลอีกมากมายให้เราได้ไปลิ้มรสชาติกันทั้งปี แต่น่าเสียดายเนื่องจากวิกฤตโรคระบาด Covid-19 ส่งผลกระทบต่อการจัดงานเทศกาลต่าง ๆ ไม่เฉพาะแค่วงการอาหารเท่านั้นที่ต้องเลื่อนออกไปในปีหน้าหรือเลื่อนออกไปแบบไม่มีกำหนด หวังว่าวันนึงที่ทุกอย่างกลับมาเป็นปรกติ พวกเราเองก็พร้อมที่จะ Support ธุรกิจท้องถิ่นกันอย่างเต็มที่ หรือหากใครรอไม่ไหว อยากลิ้มรสชาติอาหารหลากหลายสัญชาติทั่วเมืองบริสเบนล่ะก็ สามารถเข้าไปอ่านบทความที่เราเคยเล่าได้ที่นี่เลย ตามล่า..ทานอาหาร 9 สัญชาติทั่ว Brisbane แบบจัดเต็ม! (ตอนที่ 1) และ ตามล่า..ทานอาหาร 9 สัญชาติทั่ว Brisbane แบบจัดเต็ม! (ตอนที่ 2) ตอนต่อไปเราละมาเล่าเรื่องราวอะไรให้อ่านอีก อย่าลืมติดตามกันด้วยะ
ข้อมูลอ้างอิง:
https://en.wikipedia.org/wiki/Australian_cuisine
https://en.wikipedia.org/wiki/Meat_pie_
https://www.theage.com.au/national/bye-bye-american-pie-20030721-gdw2w7.html
https://australianfoodtimeline.com.au/tag/1920s/
https://en.wikipedia.org/wiki/Vegemite
https://www.thespruceeats.com/vegemite-an-australian-icon-256166
https://en.wikipedia.org/wiki/Modern_Australian_cuisine
https://en.wikipedia.org/wiki/Cuisine_of_Brisbane